Lombardia Beni Culturali
37

Carta offersionis

1116, Masnago.

Mainfredo del fu Vuifredo di Masnago, di legge longobarda, dona, per la salvezza della propria anima e di quella del suo defunto padre, alle chiese di San Vittore di Varese e di San Pietro di Masnago la rendita corrispondente al fitto di quattro campi in Masnago, in località a Xasso, Lavadeglo, in Paino, pari a dieci soldi, dodici staia di frumento e del vino, secondo la misura di Masnago, alla chiesa di San Vittore e a due moggi tra segale e panico alla chiesa di San Pietro.

Originale, ABSVVa, Pergg., cart. I, n. 25 [A]; regesti Comolli, Compendium, BCVa, p. 12, BAMi, c. 6v; L. Lanella, Catalogo, f. 11a. Sul verso annotazione coeva illeggibile; di mano del sec. XIV: Carta offerte .IIII.or petiarum terre iacentium in territorio loci de Massinago facta ecclesiis Sanctorum Victoris de Varisio et Petri de loco Massinago per Manfredum filium quondam Vunfredi de suprascripto loco Massinago pro eius anime mercede sub certis pactis; annotazione tarda.

Regesto: G. SCARAZZINI, Le pergamene, p. 27, n. 34.
Cf. L. BORRI, Statuti, p. 66.

Pergamena con vaste lacerazioni e macchie lungo il margine sinistro.
I dati cronologici non concordano: infatti il 1116 ha indizione IX, non VIII. Si riscontrano molte scorrettezze grammaticali e sintattiche, alcune incertezze nell'uso del formulario e frequenti passaggi dalla forma soggettiva all'oggettiva.

[(ST)] [Anno] ab incarnacione domini nostri Iesu Christi milleximo centeximo sestodecimo, |[.......], indicione octava. Eclesie Sancti Victoris sita infra castro de loco |[Varese] et Sancti Petri sita loco Massennago ego Mainfredus filius quondam Vui|[fredi][de lo]co Massenago, qui professus sum lege vivere Longobardorum anc cartam offer|[sionis facere] visus sum, dono et offero ipsarum eclesie: Quisquis in sanctis ac venerabilis (a) |[locis ex suis] aliquid contullerit rebus, iusta Auctoris vocem in hoc seculo centuplum acci|[piet, et insuper] vitam eternam possidebit, presens presentibus dixi, ideoque ego qui supra Mainfredus dono et |[offero predicte ecle]sie, id est camporum cum vite et arbores petii (a) quattuor iuris mei, quas |[habere visus sum in] suprascripto loco et fundo Massennago. Primo campo cum vites et prato insimul |[........] et dicitur a Xasso, coheret ei a mane Vuidonis Calvo, a meridie rio qui dicitur Vellone, |[......] pre[dicto] Vellone. Secundo campo cum vites iacet ad locus ubi dicitur Lavadeglo, coheret ei |[a mane ........], a meridie via, a monte ipsius Sancti Petri. Tercio campo cum vites iacet ad locus ubi dicitur |[...........], coheret ei a mane via, a meridie et sero Ogerii, a monte suprascripto Vellone. Quarto | campo dicitur in Paino, coheret ei a mane via, a meridie Vuidonis, a sero rio, a monte Ginam|[....], omnia et in omnibus, quantumcumque ipsarum rerum per mensuram inveniri potuerit in integrum, |[........] suprascriptas res qualiter superius legitur cum superioribus et inferioribus seu cum finibus et |[accessionibus] earum in integrum ab hac die predictarum eclesie Sanctorum Victoris et Petri dono |[et offero] et per presentem cartam offersionis ibidem confirmo pro anima mea mercede | ac [anime] ipsius Vuifredi genitor eius mercede, eo hordine ego et meos heredes predict[as res qualiter superius legitur] tenere a fictum faciendum omni anno in annoalem ipsius quondam Vuifredi |[..........] plebis Sancti Victoris argenti denariorum bonorum solidos decem et staria duodecim de frumento, |[...........] de vino ad mensuram de ipso loco Massennago, consignatum ipsum fictum ad presbitero | et diaconus seu subdiaconus qui nunc et pro tempore in ipsa eclesia Sancti Victoris ordinati fuerint vel eorum |[misso], et debeamus bibere et manducare ad ipsum annoalem cum duos omines de casa ipsius Maifredi | vel eius heredes, et a parte eclesie Sancti Petri de ipsius loco Massenago modio duo inter secalem et panicum ad ipsam | mensuram de Massenago debet esse datum ad illum presbiter qui missam canet in ipsa ecclesia, faciendum exinde | ipsorum presbiterorum et diaconorum seu subdiaconorum (b) qui in ipsarum eclesiarum ordinati fuerunt ad eorum usum et sumtum vel | be[nedi]cionem quicquid voluerunta aut previderint pro anima mea mercede et anime quondam ipsius Vuifredi | mercede. Quod si ego qui supra Mainfredus aut meos heredes predicto ficto sicut superius legitur non dederint, statim deveniat | predictas res in predictarum eclesie ad proprium, faciendum exinde pars ipsius eclesiarum quicquid voluerunta sine | contradicione ipsius Maifredi vel eius heredes. Et si predictos ordinarios de ipsa plebe et neque presbiter de ipsa eclesia | Sancti [Petri] aut eorum successorum nec eorum misso si ullam superinpositam fecerunt de ipsas res, nisi quod superius |[legitur ......] ipse Maifredo aut eius heredes, statim deveniat ipsas res in ipsius Maifredo vel eius heredes, sicut |[antea] fuit quam ipsum iudicatum factum fuit. Quia sic decrevit mea bona voluntas, | eo ordine sicut superius legitur firma et stabilem permaneat atque persistat. Actum suprascripto loco Masenago.
Signum + manus suprascripti Maifredi qui hanc cartam ofersionis ut supra fieri rogavit.
Signa + + + + (c) manuum Ottonis Balbo, Vuidonis de Villa, Vualberti de Busti, Bregun|gii, Bernardi de Morixolo, Vuifredi de Marnate, testium.
Ipse Mainfredus fecit ipsa carta tali ordine: omni tempore si dare voluerit con|sultum de ipso ficto ad ipsarum eclesiarum in alia parte infra plebe de ipsius loco Varexe, | accipere debeant ipsorum ordinarium (a) vel eorum successorum in laudamento Vuifredi |[de Marn]ate et Bernardi (d) de Morixolo et Lanfranci de Velate et Vualberti de Busti, et | post receptos abuerit ipso consulto sicut supra legitur, debeant reddere (e) ipsa carta ipsius Mai|fredi vel eius heredes sicut antea fuit.
(ST) Ego Ainardus notarius scripsi, postraditum complevi et dedi.


(a) Così A.
(b) In A subdiacorum.
(c) Il numero delle croci non corrisponde a quello delle persone citate.
(d) In A Brnardi.
(e) Sulla seconda d un inutile segno abbreviativo.

Edizione a cura di Luisa Zagni
Codifica a cura di Patrizia Merati

Informazioni sul sito | Contatti