Lombardia Beni Culturali
180

Carta venditionis

1192 ottobre 7, Zelo.

Folco detto de Pasquario di Mezzate e sua moglie Deportus, entrambi di legge longobarda, vendono a Pietro detto Horembelli, che la riceve anche a nome di Reffudatus detto Dromazio di Milano, la quarta parte pro indiviso di sei appezzamenti di campo siti a Torrevecchia e in quel territorio, <per complessivi sei iugeri, otto pertiche e diciotto tavole e mezza> (secondo la pertica pavese), al prezzo di cinque lire di denari buoni milanesi d'argento e pongono come fideiussori Andrea detto de Pasquario di Pairana e Pietro e Gualterio de Pasquario, fratelli di Folco; Folco dà infine guadia alla moglie Deportus in ragione della somma di cinque lire quale consultum e pone come fideiussori gli stessi Andrea, Pietro e Gualterio.

Copia autentica del 1297, ASMi, AD, pergg. cart. 578, n. 22, n. 19 [B]. Trascrizione del XIX sec. in.: Bonomi 21, p. 818, n. 270.
B fa parte di un gruppo di 30 documenti compresi tra il 1150 e il 1222 e autenticati collettivamente il 27 aprile 1297 per mandato di Antonio de Gualdinis, giudice, assessore e vicario del capitano del comune e del popolo di Milano. Il documento del 1297, nel quale è inserto B insieme ai nn. 22, 23, 25, 26, 39, 68, 93, 116, 134, 145, 157, 158, 159, 161, 164, 166, 181, 182, 187, 199, 208, 219 e 226 (e ad altri sei che esulano dai limiti cronologici imposti a questa edizione), è così introdotto: (SN) In nomine Domini. Anno a nativitate eiusdem millesimo ducentesimo nonagesimo septimo, die sabati vigesimo septimo die mensis aprilis, indictione decima, in pallatio veteri communis Mediolani. Presentibus Beltramo filio quondam domini Filipi de Cixate civitatis Mediolani, porte Cumane, et Thomaxio filio quondam domini Mainfredi Samaruge civitatis Mediolani, porte Ticinensis, et Montino filio quondam domini Alberti de Lampugniano civitatis Mediolani, porte Vercelline, testibus ad hoc vocatis et rogatis, dominus Antonius de Gualdinis, iudex et assessor ac vicarius domini .. capitanei communis et populi Mediolani, precepit michi infrascripto Guillielmo Carbono notario ut autenticarem et insinuarem et registrarem et in publicam formam redigerem infrascripta instrumenta et scripturas ita ut perpetuo valleant et teneant et eis fides plena adhibeatur tanquam publicis et autenticis instrumentis et (instrumentis et aggiunto nel sopralineo) scripturis, quorum instrumentorum et scripturarum tenores tales sunt, ut inferius plenius continetur, a cui segue il testo dei documenti autenticati, ciascuno preceduto da Tenor (segue l'ordinale corrispondente al singolo documento, in riferimento alla successione in cui sono presentati i testi, che non è quella cronologica, in questo caso decimi octavi) instrumenti talis est, ed è così sottoscritto: (SN) EGO Guillielmus notarius, filius domini Iacobi Carboni civitatis Mediollani, porte Vercelline, hec instrumenta autenticavi et in publicam formam redegi de mandato suprascripti iudicis, tradidi et scripsi (il precetto di autenticazione è edito in M.F. BARONI, Gli atti del comune di Milano, III, n. 705).

Nel recto, di mano del Bonomi, è ripetuto 19. MCXCII.
Nel verso, di mano del Bonomi, * MCCXCVII. Triginta instrumentorum transumpta, a cui seguono i regesti dei documenti autenticati in cronologico, ciascuno preceduto dall'anno espresso in numeri romani. B è così identificato: 19. MCXCII.

Discreto stato di conservazione. La pergamena che contiene B è costituita da 7 membrane cucite fra loro.
Sulla questione v. anche nn. 181 e 182.

Anno dominice incarnationis millesimo centesimo nonagesimo (a) secundo, septimo die mensis octubris, indictione undecima. Hanc cartam venditionis fecerunt ad libellum Fulchus qui dicitur de Pasquario, de loco Mezate, et Deportus, iugalles, qui professi sunt lege vivere Longobardorum, ipso Fulcho consentiente suprascripte uxori sue seu etiam per interrogationem Uberti et Ambroxii qui dicuntur Teizoni, ipsius Deporti propinquiorum (b), a quibus ipsa Deportus interrogata iusta legem ipsam manifestavit se sua propria voluntate hanc cartam facere, in Petro qui dicitur Horembelli, ad suam partem et ad partem Reffudati qui dicitur Dromazio, de civitate Mediolani, pro pretio de argen(ti) denariorum bonorum Mediollani libr(is) quinque, quos ipsi iugalles manifestaverunt accepisse ab ipsis (c) Petro et Reffudato, nominatim de quarta parte pro indiviso de camporum petiis sex iacentibus in territorio loci de Turrevegia. Primus campus dicitur in Via de Landriano, coheret ei ad supertotum a mane via, a meridie Ambroxii Teizonis, a sero tenet Cavredus, a monte Uberti Teizoni, et est pertice novem et tabule quinque; secundus campus iacet ibi, in dosso de via de Landriano, a mane Uberti Teizoni, a meridie Cavredi et Petri Mutto, a sero Ambroxii Teizonis, a monte emptorum, ad supertotum pertice decemnovem minus tabule due et media; tertius campus dicitur item in Via de Landriano, ad supertotum a mane via, ab aliis partibus Uberti Teizonis, et est pertice sedecim et tabule tres; quartus campus dicitur in Sesenuga in via de Aziello, a mane Alberti de Baxillicapetri, a meridie suprascripti Uberti, a sero via, a monte Salei et Anselmi Drosacco, et est per mensuram pertice vigintiseptem et tabule septem; quintus campus dicitur in Cassaregio, a mane suprascripti Ambroxii, a meridie (d) et a sero Oldradi de Baxillicapetri, a monte via, ad supertotum pertice septem; sextus campus iacet ibi, a mane (e) suprascripti Uberti, a meridie suprascripti Oldradi, a sero suprascripti Ambroxii, a monte via, et est pertice due et tabule sex; et sunt mensurati ad perticam Papiensem, vel si amplius infra ipsas coherentias inventi erunt cum omnibus utillitatibus et accessionibus suis (f) inintegrum in presenti maneant venditione pro suprascripta quarta parte, que quarta pars sibi evenit hereditario nomine ex parte suprascripti quondam Petri patris sui. Eo tenore ita quod de cetero omni tempore debeant iam dicti Petrus et Reffudatus habere et tenere et titulo emptionis possidere iam dictam quartam partem ut supra legitur et facere exinde cum suis heredibus et cui dederit libellario nomine ad fictum exinde solvendum omni anno ecclesie Sancti Ambroxii de Gibidi quartam partem de stariis duobus siccallis et millii (g), quicquid sibi placuerit, sine alicuius contradictione. Promiserunt insuper ac guadiam dederunt suprascripti Fulchus et Deportus iugalles, obligando omnia bona sua pignori eidem Petro et ad partem suprascripti Reffudati pro deffensione suprascriptorum camporum quarte partis ab omni persona omni tempore, iure et usu; et sic posuerunt fideiussores Andream qui dicitur de Pasquario de loco Pairana et Petrum et Gualterium, fratres eiusdem Fulchi, obligando omnia bona sua pignori, quisquis in solidum fideiusserunt omni tempore. Actum in loco Aziello (h). Signum manu(um) suprascriptorum iugalium, qui hanc cartam fieri rogaverunt, et suprascriptorum Uberti et Ambroxii, qui ipsam Deportum (i) interrogaverunt ut supra, et ipsorum Andree et Petri et Gualterii, qui fideiusserunt. Interfuerunt testes Girardus, filius Ottonis Magistri, Petrus (j) de Puzo. Ibi coram ipsis testibus guadiam dedit iam dictus Fulchus, obligando omnia bona sua pignori, eidem Deporto pro suprascriptis libris quinque more consulti; et sic posuit fideiussores suprascriptos Andream et Petrum et Gualterium (k) de Pasquario. Ego Petrus Abbas notarius tradidi et scripsi.


(a) Segue depennato pri
(b) Segue depennata a
(c) -is corretto da o
(d) a meridie aggiunto nel sopralineo con segno di richiamo.
(e) ad - mane corretto su precedente scrittura erasa.
(f) Segue depennato in
(g) Segno abbreviativo superfluo sulla parola.
(h) Segue depennato si
(i) Aggiunto nel sopralineo con segno di richiamo.
(j) Corretto da Petri
(k) i soprascritta depennata sulla -a-

Edizione a cura di Ada Grossi
Codifica a cura di Ada Grossi

Informazioni sul sito | Contatti